Vodafone Essar Case

Two type of taxes.

Indirect tax

is paid by rich and poor alike, on the purchase of goods and services. Sale tax, excise duty, custom duty, entertainment tax and examples of indirect tax.

Direct tax

Is paid by middle class and rich men on their income and property. Income tax, corporate tax, Wealth tax, capital gains tax, are examples of direct tax.
Direct taxes collected by the income tax department.

What is capital gains tax?

First, What is capital?

• Capital is something that generates income for you. It can be a building, it can be a rickshaw, it can be a truck, it can be printing press machinery.
• When you sell these capital assets, and IF you make profit (gain), then you have to pay tax. This tax is known as capital gains tax.

Read More

2G Scam

What is Spectrum?

• Whenever you watch TV, receive phone call, send SMS, surf internet….data is being transferred from one place to another, say Ahmedabad to Mumbai.
• So, If data was a “truck”, how would you transport it from A’bad to Mumbai (or vice versa)?
• Obviously via highway.
• Spectrum is that highway.

Based on the ‘width’ of the highways, we classify them into following

Cable TV	145-860MHz
2G	800-1900MHz
3G	2100MHz
4G, broadband Internet	2300MHz

(^numbers for illustration only. Different websites will give different numbers.)

Read More

Gorkha Territorial Administration (GTA)

What is Gorkha Territorial Administration (GTA)?

• A semi-autonomous administrative body for the Darjeeling hills in West Bengal, India.
• GTA will have administrative, executive and financial powers but no legislative powers. [important fact for CSAT]

Timeline of Events

1980s	Subhah Ghising, chief of the Gorkha National Liberation Front (GNLF), started a movement, demanding a separate state for the Gorkhas living in Darjeeling.
1988	Darjeeling Gorkha Hill Council (DGHC) was setup.
1988 to 2005	Subhas Ghising remained its chairman for three successive terms.
2005	The fourth DGHC elections were due in 2005 but the government decided not to hold elections and instead made Ghising the sole caretaker administrator of the DGHC.
2007	Bimal Gurung, a close aide of Ghising, broke away and formed a new political party called the Gorkha Janmukti Morcha (GJM).
Mar-08	Ghising was forced to resign as caretaker of the DGHC.
2011	Mamata Banerjee became CM of Bengal. The GJM signed a tripartite agreement with her government and the Central government in July 2011, for the formation of the Gorkha Territorial Administration (GTA) in the Darjeeling hills.
Jul-2012	Elections to the GTA were held and the Gorkha Janmukti Morcha won unopposed.

Read More

Surrogate Mothers

What is Surrogate reproduction?

• Husband has healthy sperms and Wife has healthy eggs
• but Wife cannot carry a baby to its full term. For example, Aamir Khan’s wife Kiran Rao suffered a miscarriage earlier and had uterine medical problems so the couple opted for surrogacy.
• In surrogacy: Wife’s egg is fertilized with husband’s sperm through in-vitro fertilization (IVF) and an embryo is created. (In Vitro=outside body. In-vivo=inside body.)
• This embryo is implanted in the womb of a “surrogate mother”, she will carry It for nine months and deliver the baby.
• Baby thus produced, will have genetic make-up of the husband and wife (and not that of surrogate mother.)
• The cost for a surrogate and the entire procedure in India is one-third that in North America or Europe, which makes India the favourite destination of the reproductive tourist industry.
• Besides, Surrogacy is banned in France, Germany, Italy, Spain, Japan and Switzerland.
• Commercial surrogacy is banned in New York and several other states in America, the UK, Canada, South Africa and Australia. These countries allow what is called altruistic surrogacy. (i.e. cannot be done for money)

Read More

Ragging: Raghwan Committee report

What is Ragging?

• A damaging form of interaction of the seniors in college or school with the juniors or the newcomers or the first years.
• It involves insults (simple or suggestive sexual, sarcastic and even physical), running errands for seniors, and many other complex activities.

2007: Raghavan Committee

R.K.Raghavan Committee on Anti-ragging

• Appointed Ministry of Human Resources Development (MHRD).
• Because Supreme Court had ordered the HRD ministry to do so.
• Raghavan is ex-CBI chief, he submitted the report in 2007. And it said following things

Read More

National Counter Terrorism Center (NCTC)

Introduction: The Need for NCTC

• National Counter Terrorism Center (NCTC)
• After the 26/11 attacks, Government  felt the need to setup a separate body to deal with terrorism.
• NCTC is modeled on the American NCTC and Britain’s Joint Terrorism Analysis Centre.
• NCTC will derive its powers from the Unlawful Activities Prevention Act, 1967
• The basic idea is to prevent confusion regarding intelligence inputs and also ensure that none of the police forces from the states enter into a blame game regarding intelligence sharing as one got to see during the 26/11 attacks in Mumbai.

Read More

National Aqatic Animal

• The River Dolphin is found in the River Ganges.
• In 2009, The Ganga River Dolphin was declared the National Aquatic Animal of India by the National Ganga River Basin Authority which is chaired by the Prime Minister.
• The Ganga River Dolphin is basically found in the Ganga and Brahmaputra river systems.
• Around 1500-2000 River Dolphins are found in the aforementioned two river systems.
• The scientific name of the Ganga River Dolphin is Platanista Gangetica.

Read More

Japan Sagar/East sea controversy, and functions of survey of India

What is Surveyor General of India?

• Survey of India =India’s official map-making agency.
• under the Department of Science & Technology
• HQ= Dehra Dun
• Officers are appointed through Indian Engineering Services Examination conducted by UPSC.
• Their main boss = Surveyor General of India.

Functions

• Acts as adviser to the Government of India on all survey matters.
• Produces Geographical maps and Aeronautical Charts.
• Demarcates the External Boundaries of India.
• Advice on the demarcation of inter-state boundaries.
• Predicts tides at various ports.
• Publishes Tide Table one year in advance to support navigational activities.
• Certifies maps published by private publishers.
• Surveys for Developmental Projects.
• Research and Development in Digital Mapping.

Read More

Takeshima/ Dokdo Islets Dispute Between Japan and South Korea

Where are The Takeshima or Dokdo Islets?

• These islets are located in the Sea of Japan and are a bone of contention between Japan and South Korea.
• They are 210 kilometers across the water from Japan and South Korea and are only 19 hectares in area.
• These islets are called the Liancourt Rocks in the West, Takeshima in in Japan and Dokdo in South Korea .

Read More

Indian National Symbol

National symbols bring a sense of pride and patriotism in the heart of every citizen. Watch this video to learn about the 14 symbols that define India's identity and heritage

Biodiversity: In-situ and Ex-situ methods of Conservation, Difference between Wildlife sanctuary and National Park

What is biodiversity conservation?

First, what is biodiversity: number and variety of plants and animals.
Whatever we do, to protect the number and variety of plants and animals= biodiversity conservation.

There are two Methods of biodiversity conservation

• 1. In-Situ (natural home)
• 2.Ex-Situ (artificial home)

Read More

SC Ban on Tiger Tourism, Core and Buffer Areas, Project Tiger, NTCA Guidelines explained

Before discussing Supreme Court’s ban on Tiger Tourism, Let us go through some basics.

What is core zones and Buffer Zone?

• Under the Wildlife (Protection) Act, the state governments have to notify the list of core and buffer areas of tiger reserves in their territory.
• Core zone (critical tiger habitats): This is where tigers usually rest, reside, feed and breed. Therefore, Government should prevent any disturbance in such areas, including tourism.
• Buffer zone = areas that lie in the periphery of the core zone.
• Buffer zones constitute the fringe areas (=The outside boundary or surface of something) of tiger reserves up to 10 kms. Following map should clear the concept:

Read More

Right to bear guns under Article 21: India vs USA the “Freedom”

Right to bear arms [weapons] (in India)

• 1931, in Karachi, the Indian National Congress passed the resolution on Fundamental Rights, among them, was the right to bear arms. It said “Every citizen has the right to keep and bear arms in accordance with regulations and reservations made in that behalf.”
• But, Due to the circumstances under which India gained independence and the prevailing volatile conditions (rioting after partition), it was decided not to include the right to keep and bear arms as a fundamental right but to instead recognize it as a legal right of every citizen, but a citizen's right all the same.

Justice Katju (present chairman of Press Council of India) had written following, in a judgement

Read More

Assam Riots and Bodo Accord : History, Reasons, Problems, Solutions

What is Bodoland Territorial Council ?

• 2003: Bodo militants lay down the arms and want to join mainstream. They sign agreement with Government, known as “Bodo Accord”.
• A Bodoland Territorial Council (BTC) was established under this Bodo Accord.
• And Bodoland Territorial Areas District (BTAD) was created under thesixth schedule of the Constitution of India, as part of this accord to look after the Administrative and Development needs of these Bodo dominated areas.
• Bodoland Territorial Areas District (BTAD) covers 4 districts of Assam:

1. Kokrajhar,
2. Baksa,
3. Chirang and
4. Udalguri. (Total 35% area of Assam.)

Read More

Inter linking of Rivers in India : Benefits, Problems, China dispute etc.

What is the inter-linking river project?

• It aims to Transfer water from surplus to water deficit areas in the country.
• Inter-Linking River Program will help saving the people living in drought-prone zones from hunger and people living in flood-prone areas from the destruction caused by floods”.

History

• During the British raj, an Engineer Sir Arthur Cotton had sought to link the Ganga and the Cauvery to improve connectivity for navigation purposes
• but due to the increased railway connectivity among the areas, the idea was shelved.
• In 1982, the National Water Development Agency (NWDA) was formed as an autonomous body entrusted with the task to carry out the water balance and feasibility studies of the river linking program.

Read More

Public Procurement Bill 2012: Meaning, Salient Features, explained

What is Public Procurement?

• public procurement means how the public authorities– the Central and State governments, ministries/departments, public sector undertakings or state-owned enterprises—spend public money buying goods and services.
• For example, a department purchasing vehicles, office equipment, computers, stationary, air-conditioners, refrigerators, buildings, etc.

What is the problem in Public Procurement system?

• A back-of-the-envelope assessment reckons that India’s public procurement systems account for more than Rs. 10 lakh crore of business every year which is more than 30 per cent of country’s GDP.
• Lot of Corruption during the tender/bidding process.
• There are imperceptible pressures from trading partners such as the EU that foreign companies should be allowed to easily participate in India’s public procurement process.

Read More

अस्वस्थ आशिया : भारतापुढील आव्हाने

डॉ. शैलेंद्र देवळाणकर | Nov 05, 2012 | दिव्यमराठी 

डॉमिनिक मॉइझी या फ्रेंच विचारवंताने 2010 मध्ये मांडलेल्या एकविसाव्या शतकातील आंतरराष्ट्रीय राजकारणाच्या स्वरूपाविषयीच्या महत्त्वपूर्ण सिद्धांतामध्ये आशिया खंडाच्या महत्त्वाविषयी काही विधाने केली होती. त्याच्या मते संपूर्ण आशिया खंडात आशेच्या संस्कृतीचे साम्राज्य असून आंतरराष्ट्रीय राजकारणाचे केंद्रस्थान पश्चिम युरोपकडून आशिया खंडाकडे स्थलांतरित झाले आहे. वसाहतवादी शोषणाला बळी पडलेली आशियाई राष्ट्रे आपल्या आर्थिक प्रगतीच्या आधारावर आंतरराष्ट्रीय राजकारणाच्या केंद्रस्थानी आली आहेत. भारत, चीन, जपान आणि दहा दक्षिणपूर्व आशियाई राष्ट्रांची नेत्रदीपक आर्थिक प्रगती जगाला आश्चर्याचा धक्का देणारी होती. थॉमस फ्रिडमन, किशोर महबुबानी आणि फरीद झकेरिया यासारख्या आघाडीच्या लेखकांनी आणि विचारवंतांनी आशिया खंडाच्या उद्याचे महत्त्व अधोरेखित करणारे अनेक ग्रंथ लिहिले. बहुसंख्य आशियाई राष्ट्रांनी आर्थिक उदारीकरण आणि विकासाची कास धरल्यामुळे त्यांना शांततेची आवश्यकता होती. परिणामी त्यांनी परस्परांमधील राजकीय प्रश्न शांतता आणि चर्चेच्या माध्यमातून सोडवण्यावर भर दिला होता. सन 1991 ते 2010 पर्यंत आशिया खंडाला मोठे संघर्ष किंवा युद्धाचा सामना करावा लागलेला नव्हता.

Read More

Monetory Terms....[Repo, Reverse Repo, CRR, SLR]

रेपो रेट [REPO RATE] म्हणजे काय?
आपल्याकडच्या व्यापारी, सहकारी किंवा खाजगी बँकांना देशांची पैशांची टंचाई भासते, तेव्हा बँका रिझर्व बँकेकडून पैसे कर्जरूपाने घेतात. रेपो रेट म्हणजे ज्या दराने बँक रिझर्व बँकेकडून पैसे घेते तो दर... रेपो रेट वाढणं म्हणजे बँकांना रिझर्व बँकेकडून मिळणाऱ्या कर्जदरात वाढ होणं, तर रेपो रेट कमी होणं म्हणजे बँकेला स्वस्तात पैसे मिळणं... म्हणजेच आरबीआयने रेपो रेट वाढवला तर पर्यायाने सर्व बँकांना ग्रहकांना द्यावयाची कर्जाचे दरही वाढवावे लागतात.

रिवर्स रेपो रेट [REVERSE REPO RATE] म्हणजे काय?
रिवर्स रेपो रेट म्हणजे रेपो रेटच्या अगदी उलट संकल्पना आहे. ज्याप्रमाणे देशभरातल्या वेगवेगळ्या बँका रिझर्व बँकेकडून कर्जरूपी पैसा घेतात, तसाच रिझर्व बँकही या वेगवेगळ्या बँकाकडून कर्जरूपाने पैसे घेत असते. तेव्हा त्यासाठी जो दर आकारला जातो, त्याला रिवर्स रेपो रेट म्हणतात. बँका नेहमीच रिझर्व बँकेला पैसे देण्यासाठी तत्पर असतात. कारण त्यांच्यासाठी ही गुंतवणूक असते. शिवाय सर्वाधिक सुरक्षित असते आणि चांगलं व्याजही मिळतं. रिवर्स रेपो रेटमध्ये वाढ झाली म्हणजे आपल्या बँकेला फायदा होतो. कारण त्यांना सुरक्षित गुंतवणुकीवर चांगला मोबदला मिळतो.

Read More

Connect Central Asia Policy: Meaning, Features, Significance for India

What is Central Asia?

It is made up of five nations

Country	Capital
Kazakhstan	Astana
Kyrgyzstan	Bishkek
Tajikistan	Dushanbe
Turkmenistan	Ashgabat
Uzbekistan	Tashkent

• Collectively they’re known as Central Asian Republics (CAR)
• also known as the underbelly of Eurasia

Central Asia (Political)

Why is Central Asia important for India?

• Rich resource of hydrocarbons and minerals.

Read More

Senkaku/Diaoyu islands Conflict between Japan and China

What is Senkaku/Diaoyu islands:

• Eight uninhabited islands and rocks in question lie in the East China Sea. They have a total area of about 7 sq km and lie northeast of Taiwan
• These group of islands are known as the Senkaku islands in Japan and the Diaoyu islands in China.
• Both Japan and China claim ownership of these islands.
• They matter because they are close to strategically important shipping lanes, offer rich fishing grounds and are thought to contain oil deposits.
• Right now, the islands are controlled by Japan.

What is Japan's claim?

• After World War II Japan renounced claims to a number of territories and islands including Taiwan in the 1951 Treaty of San Francisco.

Read More

Indo-China Power equation, factors and the future ahead

Bitterness in Indo-China relations because

1. Recent evidence to understand China’s aggression :denial of visas to kashmiris and residents of Arunachal stating that they are integral parts of china(given special type of visas).
2. South china sea dispute(recently warned against India- Vietnam’s oil exploration pact).
3. China Voiced against our President’s visit to Arunachal.
4. Rapidly developing infrastructure and Highways at Borders and new deployments(photographic evidence from NASA’s satellites).
5. increasing ties with Pakistan(Chashma nuclear reactors, Paksat launching, string of pearls policy) f.India’s ship has been taken into its custody and released soon after some questionnaire saying that We had violated the international maritime laws in south China sea(India denied ) f.constructing dam with no prior consultation with India on Brahmaputra in Tibet(Zangmu project).
6. g.negotiations started with Bhutan and Nepal regarding strengthening of ties and military bases.

Similarities: India & China

• In the 1950s, India and China were weak developing countries.
• Today, China is the world’s second-largest economy and India is in the top ten.

Read More

Russia-Pakistan: Growing Ties

Why India is unhappy with Russia?

• Recently India-Russia defence minister-level talks were scheduled @Delhi.
• But the meeting was postponed after Russian Defence Minister did not come.
• At the same time, Pakistani Army Chief Gen Ashfaq Parvez Kayani visited Moscow, thus causing Indian Government to conclude that Russian Defence Minister had stayed back to meet Gen. Kiyani and discuss weapon-deals with him.
• Apart from this, another bitter issue in Indo-Russian relationship = the Gorshkov aircraft carrier. Because Russia has failed to deliver it on time and demanding more money for repairing and upgrading it.

Why Russia is unhappy with India?

• Earlier, Russia used to be the sole military hardware supplier for Indian Government. But nowadays, Russia faces competition in India’s arms bazaar from the US, Europe and Israel.

Read More

सर्पदंश

सापांमध्ये विषारी, बिनविषारी असे दोन प्रकार तर आहेतच पण काही साप निमविषारीसुद्धा असतात. साप चावलेल्या व्यक्तींमध्ये कोणती लक्षणे दिसतात यावरून तो साप विषारी आहे की नाही ते लक्षात येते.

लक्षणे :
१] साप चावलेल्या जागेवर जळजळ झाली नाही, सूज आली नाही तर साप बिनविषारी होता असं समजायला हरकत नाही.
२] साप चावलेल्या ठिकाणी जळजळ होणे, सूज येणे, अंग जड होणे, जीभ जड होणे, दातखिळी बसणे साप चावला असेल त्या ठिकाणी फोड येणे, नाडीचे ठोके अनियमित होणे, नाकातोंडातून रक्त येणे. लघवीतून रक्त पडणे, हिरडीतून रक्त येणे, लघवीतून रक्त पडणे ही साप चावल्याची काही सामान्य लक्षणे आहेत.

प्रथमोचार :
१] जखम स्वछ धुवून घ्यावी.
२] रुंद क्रेप किंवा साध्या कापडाचे बँडेज साप चावलेल्या जागेवर बांधावे.

Read More

Games - 1

Play more and more educational games which will help you in the exam.

http://www.geography-map-games.com/

DENGUE : All you wanted to know

Dengue fever is a very grave disease and self-medication should not be done. Medical attention is extremely important. Dr S P S Bakshi shares critical information about the disease that WHO declared as pandemic...

Symptoms of Dengue Fever
Classic dengue fever, or 'break bone fever,' is characterised by acute onset of high fever of 3–14 days after the bite of an infected mosquito.

Symptoms include:
- Frontal headache
- Retro-Orbital pain
- Myalgia
- Arthralgia
- Haemorrhagic Manifestations
- Rash
- Low white blood cell count
- Gastritis

The patient may also complain of anorexia and nausea. Acute symptoms, when present, usually last about a week, but weakness, malaise, and anorexia may persist for several weeks. Some patients with dengue fever go on to develop Dengue Hemorrhagic Fever (DHF), a severe and sometimes fatal form of the disease.


Prevention of Dengue Fever
- There is no tested and approved vaccine for dengue.
- Primary prevention of dengue is mosquito control.

Dengue fever and Homeopathy medicines
         In Homoeopathy, we have a group of medicines which can be taken based on different symptoms of

Read More

अजब न्याय वर्तुळाचा

गिरीश कुबेर | 27 October 2012 | लोकसत्ता
सामान्यजनांकडून कर्जवसुलीसाठी जप्तीचा अधिकारही वापरणाऱ्या बँका उद्योगपतींच्या वाटेला जात नाहीत. बँकेचं कर्ज बुडवलंय ते माझ्या उद्योगानं, मी नव्हे- असं म्हणण्याची सोय आपल्या उद्योगपतींना असते. तुमच्या कर्जामागे शून्याची किती वर्तुळं आहेत,  यावरून जणू तुमची पत ठरत असते. २००६ सालचा तो प्रसंग पुन:पुन्हा आठवावा असा. जगातील सर्वशक्तिमान अशा नेत्याचा तितकाच शक्तिमान उजवा हात म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या व्यक्तीच्या दोन्ही हातात पोलिसांनी बेडय़ा ठोकल्यात आणि एखादा सामान्य कैदी असावा तसंच त्याला वागवत जगभरातील सर्व वृत्तकॅमेऱ्यांच्या साक्षीने या सुटाबुटातल्या व्यक्तीची रवानगी तुरुंगात करण्यात येतीये. या व्यक्तीचं पाप एकच.

ते म्हणजे आपल्या कंपनीचे फायद्याचे आकडे त्यानं फुगवले. जनतेच्या, सामान्य गुंतवणूकदारांच्या डोळ्यात धूळ फेकली आणि अखेर सर्वानाच आर्थिक संकटात टाकलं. जगातल्या काही बलाढय़ कंपन्यांत गणली जाणारी ती कंपनी अखेर बुडाली. पण म्हणून सरकारनं ती चालवणाऱ्यांची गय केली नाही. ती चालवणाऱ्यांवर गुंतवणूकदारांना फसवल्याचे खटले तर भरलेच, परंतु

Read More

Download E-Book

Download E-book of Current-Affairs-2012-Gist-of-Editorials-and-Articles  (1.1 MB PDF file)
click on the following link :

https://www.box.com/s/x28tvu3qfyq3eiyvd2nj

Monetary Policy and Inflation

by K R Sudhaman, Economic Affairs Editor, Ticker Plant News

In Developed countries Monetary policy which is unveiled by the central bank periodically is mainly aimed at keeping inflation low. In India as well as many other developing economies central banks have twin objective of controlling inflation and pushing growth.

It is therefore a balancing act always for Reserve Bank of India, which has to contain inflation without impeding growth momentum, every three months monetary policy review takes place. Of course, central bank can intervene in between if an unusual situation arises warranting policy action.

In the face of global currency crisis in 2008 which blew over into a recession, unprecedented since the great depression of 1928, central banks world over including India had to take swift monetary action to get out of the monumental crisis.

With severe liquidity crunch in the banking system and collapse of several top global banks due to mounting bad debts, policy actions were required to pump-in money into the system so that demand picks up and thereby the plummeting growth, crucial for the health of the economy.

Instead of keeping tight control of money supply and interest rates, central bank adopted easy monetary policy by injecting more money into the system and lowering interest rates which fell to near zero in developed countries to prop up growth that became negative in some countries.

Conservative Approach By RBI

Read More

E-Waste Management

by Smt. Kalpana Palkhiwala, Deputy Director, Press Information Bureau, Delhi

Electronic waste or E-waste is one of the rapidly growing environmental problems of the World. In India, the electronic waste management assumes greater significance not only due to the generation of our own waste but also dumping of E-waste particularly computer waste from the developed countries.

Electronic waste which is popularly known as E-waste can be defined as electronic equipments, products connected with power plugs, batteries which have become obsolete etc. E-waste also encompasses ever growing range of obsolete electronic devices such as computers, servers, main frames, monitors, TVs and display devices, telecommunication devices such as cellular phones and pagers, calculators, audio and video devices, printers, scanners, copiers and fax machines besides refrigerators, air conditioners, washing machines, and microwave ovens. E-waste also covers recording devices such as DVDs, CDs, floppies, tapes, printing cartridges, military electronic waste, automobile catalytic converters, electronic components such as chips, processors, mother boards, printed circuit boards, industrial electronics such as sensors, alarms, sirens, security devices.

E-waste contains over 1000 different substances many of which are toxic and require to be handled in an environmentally sound manner.

Indian Scenario 
There is an estimate that the total obsolete computers originating from offices, business houses, industries and household is of the order of 2 million. Manufactures and assemblers in a

Read More

Do RBI Rate Cuts Matter?

TK Arun | 1st November 2012 | The Economic Times

To debate the relevance of the country's central bank might seem facetious or plain dumb. But too much is being made of the central bank's failure to cut policy rates. It is being accused of being dogmatic on inflation, of not seeing the parlous state of growth. All such passion stems from assuming that the RBI's policy rates matter the way central bank action matters in the US or Europe. This assumption is fatally flawed. The RBI is largely irrelevant to large swathes of the economy.

Bank lending, defined to include credit and investment in bonds, is some 67% of the total value of economic output or GDP in India. It is about 145% in China, way above 200% in Europe and the US, and some 340% of GDP in Japan. Does this mean that India is a strange kind of economy that makes do without credit? Hardly. India's is amarket economy where credit has a hoary history and an elaborate institutional structure involving hundis and entire castes whose sole occupation was usury. Bank lending's lack of heft only means that the Indian economy draws its lifeblood from sources other than the banking system.

What might be the actual extent of credit in India? We can only guess. Since ours is a market economy, it must be similar to US and European levels. But these economies are

Read More

पाकिस्तानबाबत सरकार जागे होणार तरी कधी?

ब्रिगेडिअर हेमंत महाजन | 25 October 2012 | सकाळ

भारताला १५ ऑगस्ट १९४७ मध्ये स्वातंत्र्य मिळण्यापूर्वी एक दिवस पाकिस्तानचा जन्म झाला. त्यावेळी भारतातील बहुतेक संस्थाने स्वतंत्र भारतात विलीन झाली होती. अपवाद होता हैदराबादचा निझाम आणि जुनागढच्या नवाबाला पाकिस्तानात जाण्याची इच्छा होती. लष्करी कारवाई करुन ही दोन्ही संस्थाने भारतात विलीन करण्यात आली.

काश्मीरचा राजा हरीसिंह हा हिंदू, तर बहुसंख्य प्रजा मुसलमान होती. काश्मीरची पश्चिम सीमा पाकिस्तानला भिडलेली होती. त्यामुळे मुसलमानांची बहुसंख्या आणि भौगोलिक सलगता, अशा दोन मुद्द्यांवर काश्मीर पाकिस्तानात सामील करावे, असा आग्रह पाकिस्तानने चालवला. पण राजा हरीसिंहांना पाकिस्तान किंवा भारत यापैकी एकाही देशात सामील न होता स्वतंत्र राहायचे होते. ही गोष्ट पाकिस्तानला सहन होणे शक्य नव्हते. २२ ऑक्टोबर १९४७ रोजी पाकिस्तानने आफ्रिदी मेहमूद या टोळीवाल्याच्या साथीने काश्मीरवर जोरदार आक्रमण केले. काश्मीर वाचवण्यासाठी राजा हरीसिंहाची काही तयारी नव्हती. २३ ऑक्टोबरला मुजफ्फराबाद घुसखोराच्या हाती पडले. २४ ऑक्टोबरला श्रीनगरचे वीजकेंद्र उडवल्यामुळे श्रीनगर अंधारात बुडाले. हरीसिंहांना पुढचा धोका दिसू लागला आणि त्यांनी भारत सरकारकडून मदत मागितली. २६ ऑक्टोबरला महाराजांनी काश्मीर भारतात विलीन करण्याच्या तहनाम्यावर सही केली. या तहनाम्यानुसार संरक्षण, परराष्ट्र व्यवहार आणि दळणवळणाची जबाबदारी केंद्र सरकारवर सोपविणयात आली. या तहनाम्याचा मजकूर इतर संस्थानिकांप्रमाणेच होता. पण या विलीनीकरणावर अंतिम शिक्कामोर्तब काश्मीरची घटना सभा करेल, असे ठरवण्यात आले. अर्थात हे पाऊल चुकीचे होते, याचा पडताळा नंतरच्या काळात आला.

Read More

बांगला घुसखोरांचे लाड व मतपेटीचे राजकरण

ब्रिगेडिअर हेमंत महाजन | 25 October 2012 | सकाळ

आसामातील हिंसाचाराचे पडसाद देशाच्या अन्य भागांत उमटल्यानंतर, ईशान्य भारतीयांचे जिवाच्या भीतीने पलायन सुरू झाले. अशातच १९ ऑगस्टला बंगळुरूहून गुवाहाटी एक्स्प्रेसने आसामकडे निघालेल्या नऊ आसामी नागरिकांना, अज्ञात समाजकंटकांनी बेदम मारहाण करून लुटले आणि नंतर धावत्या रेल्वेतून बाहेर फेकले. यात दोघांचा जागीच मृत्यू झाला. या मारहाणीत अन्य सात जण गंभीर जखमी झाले. या देशाला गृहमंत्री आहे, ही एक अफवाच ठरल्याने लोकांनी जीव वाचविण्यासाठी माघारी परतण्याची धावपळ सुरू केली होती. ईशान्येकडच्या जनतेची वेदना ही आता केवळ वेदनाच राहिलेली नाही, तर ती किंकाळी झाली आहे. त्याकडे दुर्लक्ष करून चालणार नाही.

तीन कोटी लोकसंख्या असलेल्या आसाममध्ये बांगलादेशी मुस्लिम घुसखोरांची संख्या एक कोटीवर आहे, तर 28 ते 30 लाख लोकसंख्या असलेल्या त्रिपुरामध्ये 10 ते 12 लाख मुस्लिम घुसखोरांनी जागा बळकावल्या आहेत. आसाम आणि त्रिपुरामधील सामान्य लोकांना ज्या सोयी-सवलती आणि ओळखपत्र मिळत नाही, ते या घुसखोरांना सहजतेने उपलब्ध झाले आहे. त्यांच्याजवळ रेशनकार्ड आहे, मतदार ओळखपत्रही आहे. त्यामुळे आता नेमका घुसखोर कोण आणि मूळ रहिवासी कोण, हे ओळखणे अतिशय कठीण झाले आहे.

Read More

1962 च्या पराभवाची पुनरावृत्ती अशक्‍य

शशिकांत पित्रे | 21 October 2012 | सकाळ

भारत-चीन यांच्यादरम्यानच्या एकमेव युद्धाला तोंड फुटून 20 ऑक्‍टोबरला, म्हणजे कालच, बरोबर 50 वर्षं झाली. 1962 ते 2012 या पाच दशकांच्या कालावधीत दोन्ही देशांच्या प्रतिरोधाची (डिटरन्स) पातळी लक्षणीयरीत्या उंचावलेली आहे. चीननं त्यांच्या लष्करी आणि आर्थिक शक्तीत नेत्रदीपक प्रगती केली आहे; परंतु त्याचबरोबर भारताचं स्नायूबल, महाशक्ती बनू पाहणाऱ्या चीनइतकं वाढलं नसलं तरी, चीनच्या कोणत्याही दुःसाहसाला परावृत्त करण्याइतकं निश्‍चितच बळावलं आहे. दोन्ही देश अण्वस्त्रसज्ज आहेत. या सर्व घटकांचा सारासार विचार करता 1962 च्या पराभवाची पुनरावृत्ती होणं अशक्‍य आहे. 

भारत-चीन यांच्यादरम्यानच्या हिमालयातल्या एकमेव युद्धाला तोंड फुटून 20 ऑक्‍टोबरला, म्हणजे कालच, बरोबर 50 वर्षं झाली. चीननं त्यानंतर महिन्यातच एकतर्फी युद्धबंदी जाहीर करून असमतोल जुगलबंदीची सांगता केली. 1962 च्या या युद्धात भारतीय सैन्याचा लज्जास्पद पराभव झाला. त्यात भारताच्या केवळ

Read More

नक्षलवाद रणनीतीची अंमलबजावणी

ब्रिगेडियर हेमंत महाजन | 14 February 2012 | सकाळ 

नक्षलवाद जेथे-जेथे रुजतो, तेथे-तेथे मध्यमवर्गाचा अभाव, हे एक ठळक कारण दिसते. दोन वेळेच्या जेवणाचा प्रश्‍न सुटलेला समाज, सहजासहजी हातात बंदूक घेऊन दऱ्याखोऱ्यांतून हिंडायला राजी होत नाही. शिवाय मध्यमवर्ग हा प्रस्थापित व्यवस्थेला पूरक असतो. त्याला ही सुरक्षित चौकट सोडायची नसल्याने तो नक्षलवादासारख्या हिंसक चळवळीला थारा देत नाही. आज भारतातील अन्य भागांप्रमाणेच छत्तीसगडमध्येही जेथे नक्षल चळवळ रुजली आहे, तेथे गरिबी, शोषण, विकासाच्या पायाभूत सुविधांच्या अभाव या समस्या आढळतात. या भागात मध्यम वर्गापेक्षा दारिद्य्ररेषेखाली जगणारा वर्गच मोठा आहे. 

छत्तीसगड हा बरीच वर्षे मध्य प्रदेशासारख्या मोठ्या प्रांताचा एका बाजूला असलेला भाग राहिला. घनदाट जंगले, गरिबी आणि खुजे सामाजिक व राजकीय नेतृत्व, यामुळे हा भाग विकासाच्या पायवाटेवर मागेच

Read More

नक्षलवादाचे आव्हान व चीनचे छुपे युद्ध

ब्रिगेडिअर हेमंत महाजन | 20 September 2012 | सकाळ

भारताबरोबर 1965 व 1971 मध्ये झालेल्या अपमानकारक पराभवाचा बदला घेण्यासाठी, पाकिस्तानचे अध्यक्ष जनरल झिया उल हक आणि कुख्यात इंटर सर्व्हिसेस इंटेलिजन्स (आयएसआय) यांनी संयुक्तपणे भारतात अस्थैर्य माजवण्याचा एक दीर्घकालीन कट आखला. या कटाचे नामाभिधान पाकिस्तानच्या काराकोरम पर्वतराजीवरून 'के प्लॅन' असे करण्यात आले. भारतात द्वेषाची बीजे रोवून जातीय व धार्मिक तणाव निर्माण करणे, हा या कटाचा मुख्य भाग होता. त्यातूनच स्वतंत्र खलिस्तानची मागणी, काश्मीरचे विभाजन करण्याचाही डाव रचला गेला. शत्रू असलेल्या दोन देशांमधील युद्ध, दोन्ही देशांच्या सीमेवर तैनात असलेल्या सैन्यात व्हायची. पाकिस्तान आणि चीनशी 1947, 1962, 1965, 1971 आणि 1999 मध्ये सीमेवरच युद्ध झाले. अशा युद्धांमध्ये फक्त सीमेवरच्या सामान्य नागरिकांवर युद्धाचा परिणाम व्हायचा. आता पाकिस्तान आणि चीनने नव्या प्रकारचे युद्ध सुरू केले आहे. त्यात भारतात घुसखोर पाठवून देशाच्या वेगवेगळ्या भागांत दहशतवादी कारवाया करण्यावर भर देण्यात आला. सीमेवरील युद्धाची व्याप्ती आता सामान्य भारतीय जनतेपर्यंत पोचली आहे.

Read More

नक्षलवाद्यांचे वैचारिक, तर चीनचे छुपे युद्ध

ब्रिगेडिअर हेमंत महाजन | 10 October 2012 | सकाळ 

महाराष्ट्र-छत्तीसगड सीमेला लागून असलेल्या दलदलकुहीजवळ काही दिवसांपूर्वी, नक्षलवाद्यांच्या कोअर ग्रुपची बैठक झाली. ‘पोलिसांना धडा शिकविण्याची शपथ’ या बैठकीत नक्षलवादी नेत्यांनी घेतल्याचे वृत्त आहे. या बैठकीनंतर अनेक दलम कमांडरनी अनेक गावांतील लोकांना वेठीस धरल्याचेही वृत्त आहे. दोन महिन्यांच्या कालावधीत गडचिरोली-गोंदियात सुरक्षा दल आक्रमक झाले आहे. स्थानिक पोलिसांच्या मदतीने या दोन्ही जिल्ह्यांत सुरक्षा दलाने अनेक चकमकींत नक्षलवाद्यांवर मात केली आहे. घातपाताचे डाव अनेक उधळून लावण्यात आले आहेत. मोठय़ा प्रमाणावर स्फोटके आणि नक्षल साहित्यही जप्त करण्यात आले आहे. समोरासमोर झालेल्या चकमकीत अनेक नक्षलवादी जखमी झाले, तर डझनभर नक्षलवादी पोलिसांच्या हाती लागले आहेत. त्यात एका दलम कमांडरचाही समावेश आहे. 

बिहारच्या गया आणि औरंगाबाद जिल्ह्याच्या सीमेवरील पंचरुखिया जंगलात, १० सप्टेंबरला सुरक्षा दलाचे जवान आणि माओवाद्यांमध्ये झालेल्या भीषण चकमकीत सहा माओवादी ठार झाले असून, जवानांनी ७० भूसुरुंग नष्ट केले आहेत, असा दावा केंद्रीय राखीव पोलिस दलाने (सीआरपीएफ) केला. माओवादी

Read More

किताबांचे महत्त्व अन्‌ समानतेचे मूल्य

प्रा. उल्हास बापट | November 02, 2012 | सकाळ 

सरकारच्या वतीने देण्यात येणारे वेगवेगळे किताब नेहमीच वादाच्या भोवऱ्यात सापडतात; पण राज्यघटनेला नेमके काय अभिप्रेत आहे, हे लक्षात घ्यायला हवे. 

गांधीजींच्या "राष्ट्रपिता' या पदवीवरून सध्या वाद सुरू आहे. या संदर्भात घटनात्मक तरतुदी काय आहेत, हे पहायला हवे. राज्यघटनेच्या 18(1) कलमाप्रमाणे "सेनाविषयक' किंवा "विद्याविषयक' मानविशेष नसलेला कोणताही किताब राज्याकडून प्रदान केला जाणार नाही किंवा 18(2) प्रमाणे भारताच्या कोणत्याही  नागरिकाला कोणत्याही परकी देशाकडून कोणताही किताब स्वीकारता येणार नाही. 

किताब देणे ही पद्धत इंग्लंडसारख्या राजेशाही व्यवस्थेशी निगडित आहे. लोकशाहीमधील समानतेच्या अधिकाराशी ही पद्धत विसंगत आहे, त्यामुळे अनेक लोकशाही देशांमध्ये सरकारला किताब देता येत नाहीत. अर्थात अमेरिकेत उमरावशाहीशी निगडित किताब देता येत नाहीत. कलम 1(9)(8) मध्ये तशी तरतूद आहे; परंतु भारतात कोणत्याच प्रकारचे किताब देता येत नाहीत.30 नोव्हेंबर 1948 रोजी घटना समितीत या कलमावर सविस्तर चर्चा झाली. कोणतेच किताब देता येणार नाहीत, याला "सेनाविषयक' आणि

Read More